
فصل چهارم از چشمانداز جهانی انرژی ۲۰۲۴ با عنوان «بررسی عدم قطعیتها» به مطالعه روندهای احتمالی انرژی در سطح جهانی میپردازد و این روندها را از طریق سه سناریوی کلیدی ارزیابی میکند: سناریوی سیاستهای موجود (STEPS)، سناریوی تعهدات اعلامشده (APS) و سناریوی خنثیسازی کربن تا سال ۲۰۵۰ (NZE). این فصل به بررسی عواملی مانند پذیرش انرژیهای پاک، میزان مصرف سوختهای فسیلی و تغییرات تقاضای انرژی در این سه سناریو پرداخته است.
نکات کلیدی فصل چهارم
- پویاییهای تقاضای انرژی: تقاضای انرژی جهانی در سناریوی STEPS به دلیل رشد بازارهای نوظهور افزایش مییابد، اما در سناریوی APS تقریباً ثابت میماند و در سناریوی NZE کاهش چشمگیری خواهد داشت. الگوی تقاضای انرژی ارتباط زیادی با سطح بهرهوری و میزان برقسازی دارد؛ به ویژه در بخشهای حملونقل و ساختمان که در سناریوهای بلندپروازانهتر، به مصرف انرژی پاکتر روی میآورند.
- تحول در بخش برق: انتظار میرود تقاضا برای برق در تمامی سناریوها افزایش یابد. این روند به دلیل استفاده بیشتر از وسایل نقلیه برقی و مراکز داده و همچنین رشد سریع تقاضا در چین است. در سناریوهای APS و NZE، سهم انرژیهای پاک در ترکیب برق به طور چشمگیری افزایش مییابد و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۵۰ انرژیهای تجدیدپذیر بیش از ۴۰٪ برق جهان را تامین کنند. سیاستگذاری و سرمایهگذاری در زمینه تجدیدپذیرها، به ویژه در انرژی خورشیدی و بادی، برای تامین تقاضا و کاهش انتشار گازهای گلخانهای حیاتی است.
- نقش تکنولوژیهای انرژی پاک: هفت فناوری انرژی پاک شامل خورشیدی، بادی، هستهای، خودروهای برقی، پمپهای حرارتی، هیدروژن و جذب و ذخیره کربن (CCUS) در کاهش انتشار کربن نقش اصلی را ایفا میکنند. این فناوریها حدود سهچهارم کاهش انتشار CO₂ مورد نیاز تا سال ۲۰۵۰ را در سناریوهای APS و NZE محقق میکنند. سرمایهگذاری در زیرساختهای ذخیرهسازی و شبکهها برای مقابله با موانع پیادهسازی و حفظ پایداری شبکههای مبتنی بر انرژی تجدیدپذیر ضروری است.
- اوج و کاهش سوختهای فسیلی: این گزارش پیشبینی میکند که تقاضا برای نفت، گاز و زغالسنگ تا حدود سال ۲۰۳۰ به اوج خود میرسد. با این حال، مصرف گاز طبیعی در برخی از بازارهای نوظهور ادامه خواهد داشت و کاهش مصرف زغالسنگ در سناریوی STEPS به طور تدریجی صورت میگیرد. کاهش سریعتر مصرف سوختهای فسیلی با سطح بالای سرمایهگذاری در انرژی پاک و سیاستهای حمایتی برای دستیابی به هدف خنثیسازی کربن امکانپذیر است.
- سرمایهگذاری در انرژی پاک: برای دستیابی به اهداف جهانی، سرمایهگذاری سالانه در انرژی پاک باید به طور قابل توجهی افزایش یابد، به ویژه در سناریوی NZE که نیازمند حدود ۴.۵ تریلیون دلار سرمایهگذاری سالانه تا سال ۲۰۳۰ است. این سرمایهگذاری عظیم شامل توسعه تجدیدپذیرها، بهبود بهرهوری انرژی و توسعه زیرساختهای حیاتی مانند CCUS و سیستمهای هیدروژنی برای جایگزینی فرآیندهای مبتنی بر سوختهای فسیلی در بخشهای دشوار الکتریکیسازی است.
در مجموع، این فصل بر ضرورت توسعه فناوریهای پاک، افزایش بهرهوری انرژی و کاهش مصرف سوختهای فسیلی تاکید دارد. همچنین نشان میدهد که اگرچه سیاستها و سرمایهگذاریهای فعلی نقطه شروع خوبی هستند، برای دستیابی به اهداف انرژی و آبوهوایی جهانی نیازمند تلاشهای بزرگتر و جدیتر در حوزه سیاستگذاری و سرمایهگذاری مالی هستیم.
Share Your Thoughts